W grudniu 2019 roku Polski Związek Towarzystw Wioślarskich będzie obchodził stulecie istnienia. Z tej okazji zapraszamy na wyjątkowy cykl, w którym raz w miesiącu będziemy przybliżać historię polskiego wioślarstwa i dwunastu prezesów PZTW. Jako czwarty – Stefan Marchlewski, który sprawował kadencję w latach 1956-58.

Początek kadencji czwartego prezesa PZTW (pierwszego po siedmioletniej przerwie od zakończenia prezesury Damazego Tilgnera) zbiegł się w czasie z nadejściem polskiego października 1956 roku – tzw. odwilży gomułkowskiej, która nastąpiła w roku śmierci Bolesława Bieruta i a trzy lata po śmierci Józefa Stalina. Poza niewątpliwymi efektami politycznymi i społecznymi, liberalizacja polityki wewnętrznej przyczyniła się również do przywrócenia oddechu polskiemu sportowi. Skorzystało na tym także wioślarstwo, które nie mogło rozwinąć skrzydeł od czasu reformy wprowadzonej ustawą z 25 lutego 1948 r. „O powszechnym obowiązku przysposobienia zawodowego, wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego młodzieży oraz organizacji spraw kultury fizycznej i sportu”. Ustawa ta zmierzała do centralizacji wszelkich organizacji sportowych, na czym mocno ucierpiały przede wszystkim lokalne związki wioślarskie.

Doświadczony działacz wioślarski - przed wojną wieloletni członek Zarządu Bydgoskiego Towarzystwa Wioślarskiego - aktywnie włączył się nie tylko w reaktywowanie wioślarstwa w Bydgoszczy, ale również Polskiego Związku Towarzystw Wioślarskich. Sejmik PZTW w dniu 30 września 1945 roku powierzył mu funkcję sekretarza Zarządu.

W 1956 roku – już za kadencji Stefana Marchlewskiego – odbyły się Letnie Igrzyska Olimpijskie w Melbourne. Polska reprezentacja wystawiła na nich trzy osad, ale niestety nie wróciły one do kraju z medalem. Czwórka bez sternika odpadła w półfinale, dwójka ze sternikiem zajęła czwarte miejsce, natomiast startujący w kategorii jedynek Teodor Kocerka nie obronił brązowego medalu z poprzednich Igrzysk w Helsinkach, zajmując czwarte miejsce.

Za kadencji Stefana Marchlewskiego lepiej wyglądały wyniki sportowe w innych dużych zawodach. Na Mistrzostwach Europy (w których startowała światowa elita) w jugosłowiańskim Bled zdobyliśmy dwa medale. Srebrny krążek wywalczyły nasze panie w rywalizacji czwórek ze sternikiem, natomiast brąz w jedynkach padł łupem Teodora Kocerki. W 1957 roku – w kolejnej edycji zawodów – brązowy medal w Duisburgu zdobyła dwójka ze sternikiem w składzie Zbigniew Schwarzer, Henryk Jagodziński i Bertold Mainka. Ostatnie Mistrzostwa za kadencji Stefana Marchlewskiego w roli prezesa PZTW odbyły się na Malcie w Poznaniu, jednak biało-czerwonym nie udało się zdobyć żadnego medalu. 23 listopada 1958 roku na kongresie Międzynarodowej Federacji Wioślarskiej (FISA) Stefan Marchlewski został wybrany do Komisji Technicznej FISA. W ramach tej komisji pracował do 1963 roku.

Konsultacja merytoryczna: Tomasz Waszczuk